Praktische wijsheid en slimme intelligentie

16 januari 2023

De Griekse beschaving was bedoeld om tegenpolen met elkaar te verzoenen en om dubbelzinnigheden te erkennen. Hierin stond praktische kennis centraal. Praktische kennis werd als cruciaal beschouwd door de Grieken, omdat het de weg was naar zowel praktische wijsheid (phronesis) als slimme intelligentie (metis).

Metis is een vorm van intelligentie en van denken, een vorm van kennis. Het impliceert een complex, maar zeer samenhangend geheel van een mentale houding en intellectueel gedrag gebaseerd op intuïtie, wijsheid, bedachtzaamheid, flexibiliteit, misleiding, vindingrijkheid, waakzaamheid, opportunisme en verschillende vaardigheden en ervaring die door de jaren heen zijn opgedaan.

Metis wordt toegepast op complexe situaties die van voorbijgaande aard zijn en zich niet lenen voor nauwkeurige meting, exacte berekening of strenge logica. Het produceert geen objectieve waarheid of theorie. Metis heeft betrekking op intelligentie die op realtime gebeurtenissen reageert door het krachtig grijpen van kansen en het omarmen van mogelijkheden. Het is een praktische wijsheid die de Grieken in de klassieke oudheid zagen als de basis voor leren en onderwijs. Hoewel het duidelijk is dat metis nooit objectieve waarheid of theorie produceert, creëert het in feite verhalen.

In metis worden geen objecten van kennis geproduceerd, maar verhalen van flair, scherpzinnigheid, vooruitziendheid en intellectuele flexibiliteit. Maar het biedt ook de mogelijkheid om aandacht te besteden aan de ‘donkere’ kant van metis: de onvoorspelbaarheid, manipulatie, weerbarstigheid en wispelturigheid. Op deze manier ontstaat de mogelijkheid op een nieuwe manier vragen te stellen over ‘zwakke signalen’ en ethische kwesties, door het waarderen van metis en haar ‘kennis van ambiguïteit’.

Delen via Social Media:

Facebook
LinkedIn