Het is een universeel gegeven: topbestuurders zijn overal ter wereld een gewild doelwit. It comes with the job. Wie z’n bedrijf succesvol laat groeien, neemt soms besluiten die niet overal goed vallen. Het risico om vijanden te maken is er altijd.
Er zijn landen waar gepantserde auto’s voor CEO’s en zelfs gewapende mannen met oortjes in hun oor geen overbodige luxe zijn. In de Nederlandse verhoudingen zijn we daar gelukkig nog van gevrijwaard. Maar ook hier is het leven in de bestuurskamer toch avontuurlijker dan mensen wel eens denken.
Zo kun je op momenten dat je het niet verwacht zomaar een schot hagel in de zakelijk en financiële pers op je af krijgen. Meestal blijken het losse flodders, maar toch. Vanuit de politiek wil er nogal eens een giftige pijl aan te pas komen.
Verder hebben we dan nog de boze vakbondsman of een verontwaardigde actiegroep die een bommetje onder het bedrijfsbeleid legt. En laten we het zeker niet vergeten: het is en blijft oppassen voor het mes in de rug uit de eigen rangen.
Hoe ga je hier mee om als CEO? Het is al spannend om elke dag verantwoordelijk te zijn voor je bedrijf en iedereen die ermee werkt. Je bedoelt het goed, laten we daar vanuit gaan. Dat je dan toch van tijd tot tijd aangevallen wordt, kan je op een gegeven moment niet in de kouwe kleren gaan zitten.
Je bent James Bond niet, maar eigenlijk word je wel gevraagd dat te zijn.
Een charmant en charismatisch voorbeeld voor de organisatie. Een smooth operator, maar ook meedogenloos in de harde zakenwereld. Altijd voorbereid op aanslagen op je integriteit. In staat om elke aanval te pareren en terug te slaan.
Vanuit mijn praktijk als executive coach ken ik er heel wat die zo’n James Bond persoonlijkheid heel behoorlijk benaderen. Maar ik ken er meer die zover (nog) niet zijn. Dat hoeft ook niet perse, het hangt hoe dan ook voor een groot deel af van hoe je eigen persoonlijkheid in elkaar zit. Iedereen ontwikkelt z’n eigen manier om het avontuur van topbestuur het hoofd te bieden.
De een hult zich in een zelf gefabriceerd pantser van laconieke relativering. De ander buigt rustig mee in de stijl van Sun Tzu. De volgende heeft zichzelf al zo getraind in de kunst van zelfverdediging dat hij zich door helemaal niemand klem laat praten of in de hoek drukken.
In de vele gesprekken die ik met topbestuurders voer, komt wel naar voren dat ze voelen dat ze vandaag meer op hun hoede moeten zijn. Zeker waar het bestuurders van beursgenoteerde bedrijven betreft: een enkele licht ongelukkige uitspraak op een onbewaakt moment kan zomaar leiden tot trending topic op Twitter en een aandeel dat 4% minder waard is bij het sluiten van de markt.
De wereld zal in dat opzicht nog wel meer gaan vragen van de waakzaamheid van bestuurders. Kun je je ertegen wapenen? Niet precies zoals James Bond zelf, die had er de Aston Martin DB III voor en Q die ‘m bij de les hield: “Pay attention, double ooh seven!” Aan de andere kant: ook James Bond ging wel eens onderuit, maar ging er na het redden van de wereld toch altijd mooi met het meisje vandoor.
Foto: Michael Schäfer – chilterngreen.de